سزارین چیست؟
اولین سزارین در دنیا کجا اتفاق افتاد و به چه علت؟
دانستن این مطلب بسیار جالب می باشد، ژولیوس سزار اولین کسی بود که با سزارین به دنیا آمد.البته نه بخاطر ترس مادرش از زایمان بلکه به دلیل جثه این نوزاد بوده است.
البته روایتی از ایرانیان هم هست که رستم نیز اولین کسی بوده که با همین روش به دنیا آمده و به همین دلیل «رستم‌زاد» واژه فارسی آن است.
عمل سزارین یک جراحی بزرگ است که با شکافتن پوست روی شکم ، عضلات زیر آن و جدار رحم همراه است به طورمتوسط، ۱۰ درصد زایمان ها در جهان به روش سزارین انجام می شود،طبق آمار رسمی در ایران حدود ۲۵ تا ۳۵ درصد زایمانها به صورت عمل جراحی یعنی سزارین صورت می گیرند، در حالی که طبق آمار غیر رسمی در ایران سزارین ۵ برابر سایر نقاط جهان است.
امروزه در برخی از بیمارستان های ایران این آمار حتی ۱۰۰ در صد نیز گزارش شده است برخی متخصصین علت افزایش گرایش زنان به انتخاب سزارین، فرار از درد زایمان است.
در نگرش فرایندی به علل و عوامل گسترش انجام زایمان به روش سزارین متوجه می شویم که این فرایند یک فرایند بزرگ با مراحل بسیار ، پیچیدگی های فراوان و مشتریان مختلف در سطوح ارائه خدمت میباشد و چنانکه هر فرایندی دروندادهایی دارد این فرایند نیز درونداد هایی دارد که در حال حاضر تمامی آن درونداد ها فراهم می باشد ( از جمله وجود پزشک متخصص آموزش دیده ، اتاق های عمل آماده ، بخش خصوصی فعال ، تعرفه مشخص ، شرایط فرهنگی و اجتماعی مساعد، بیمه های درمانی و … ) و تا زمانیکه این درونداد ها تامین می شوند ، زمینه ساز انجام سزارین می باشند .
دلایل انجام سزارین
در برخی موارد وابسته به شرایط سلامتی مادر و نوزاد، سزارین نسبت به زایمان طبیعی گزینه ایمن‌تری برای مادر یا نوزاد است. در حقیقت عوارض سزارین به نسبت زایمان طبیعی بیشتر است. پزشک در شرایط زیر می‌تواند انجام سزارین را به مادر پیشنهاد کند:
وضع حمل نمی‌تواند به صورت طبیعی انجام شود: رایج‌ترین دلیل برای انجام سزارین، توقف وضع حمل است. در شرایطی که با وجود انقباضات قوی طی چند ساعت، لگن به اندازه کافی باز نشده و یا سر نوزاد به قدری بزرگ باشد که نتواند از کانال تولد عبور کند، وضع حمل به شکل طبیعی امکان‌پذیر نبوده لذا پزشک سزارین را انجام می‌دهد.
نوزاد اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند: اگر پزشک در مورد رسیدن اکسیژن به نوزاد نگران باشد و یا ضربان قلب نوزاد تغییر کرده باشد، سزارین بهترین گزینه برای زایمان خواهد بود.
نوزاد در موقعیت غیر عادی قرار گیرد: در شرایطی که ابتدا پاها، شانه و یا باسن نوزاد به کانال تولد وارد شده باشد و یا نوزاد به یک طرف قرار گرفته باشد (Transverse)، سزارین می‌تواند ایمن‌ترین روش برای به دنیا آوردن نوزاد باشد.
مادر دو قلو، سه قلو و یا چند قلو حامله باشد: در این شرایط بسیار محتمل است که یکی از نوزادان در موقعیت غیر عادی قرار گیرد. بنابراین پزشک از سزارین استفاده می‌کند.
وجود مشکل برای جفت: اگر قبل از وضع حمل، جفت از رحم جدا شود (قطع جفت) و یا اینکه جفت دهانه لگن را پوشانده باشد، سزارین می‌تواند به عنوان ایمن‌ترین راه برای زایمان استفاده شود.
بند ناف دچار مشکل شود: در شرایطی که یک حلقه از بند ناف در داخل لگن و جلوتر از نوزاد سُر بخورد و یا اینکه بند ناف حین انقباضات رحم فشرده شده باشد، سزارین می‌تواند تجویز شود.
نگرانی برای سلامتی مادر: در شرایطی که مادر دچار عارضه‌ای مانند بیماری‌های ناپایدار قلبی یا فشار خون بالا باشد که وضع حمل را خطرناک می‌سازد، پزشک سزارین را برای مادر تجویز می‌کند.
همچنین در موارد ابتلای مادر به عفونت‌هایی مانند تبخال در ناحیه تناسلی (Genital Herps) و یا ایدز (HIV) که احتمال انتقال آن به نوزاد حین تولد طبیعی وجود دارد، استفاده از سزارین توصیه می‌شود.
نگرانی برای سلامتی نوزاد: در برخی موارد، انجام سزارین برای نوزادی که شرایط رشد خاصی دارد مانند هیدروسفالی (افزایش مایع مغزی- نخاعی در جمجمه)، مناسب‌تر و ایمن‌تر است.
در صورت داشتن تجربه سزارین قبلی: با وجود داشتن سابقه سزارین (وابسته به نوع برش در رحم و فاکتورهای دیگر)، انجام زایمان طبیعی امکان‌پذیر است اما پزشک می‌تواند سزارین را تجویز کند.
برخی مادران برای جلوگیری از مشکلات همراه با زایمان طبیعی و یا تمایل به داشتن زایمان برنامه‌ریزی شده، برای نوزاد اول خود تقاضای سزارین دارند. در صورتی که زایمان برنامه‌ریزی شده اهمیت زیادی نداشته باشد، پیشنهاد می‌شود که برای انتخاب بهترین گزینه با پزشک خود مشورت کنید.
